top of page

Mapy

Mapy świata

 

 

 

Wykorzystanie nowoczesnych technologii zmieniło oblicze kartografii. Jednak mimo to, ze powstają coraz dokładniejsze mapy, jak dotąd nie opracowano doskonałej metody przedstawienia okrągłej Ziemi na płaskiej powierzchni kartki papieru.

 

 

 

 

 

Idealną mapą jest wciąż kulisty model naszej planety - globus. Jednak i on ma swoje wa­dy. Nawet największe globusy nie są w sta­nie przedstawić szczegółowego obrazu Ziemi i wszystkich jej cech charakterystycznych. Ponadto globusy, szczególnie te duże, są niepo­ręczne i nie nadają się do noszenia, więc ludzie o wiele chętniej używają map, które często można z łatwością schować do kieszeni.

Krzywizna Ziemi nie musi być brana pod uwagę, gdy mapa obejmuje niewielki teren, na przykład miasto. W przypadku mapy świata lub jego dużej części, kartografowie (twórcy map) natykają się na poważne kłopoty. W celu przed­stawienia zakrzywionej powierzchni Ziemi na płaskiej kartce papieru, zmuszeni są stosować tak zwane rzuty lub odwzorowania kartograficzne, czyli metody pozwalające na przedstawienie po­wierzchni kuli na płaszczyźnie.

 

Rzuty kartograficzne

Na mapie należy zadbać o prawidłowe odzwier­ciedlenie czterech elementów - powierzchni, kształtów, kątów oraz odległości. Na świecie nie istnieje jednak mapa, która zachowałaby wszyst­kie te wartości. Kartografowie szukają złotego środka, ponieważ szczegółowe odwzorowanie jednej z nich musi odbywać się kosztem reszty.

Doskonałym przykładem może tu być słynna mapa z 1569 roku, sporządzona przez flamandz­kiego kartografa Gerharda Mercatora (1512­1594). Była ona chwalona przez żeglarzy, jako że bardzo dobrze odzwierciedla kąty pomiędzy dwoma punktami.

Mapa Mercatora wiernie oddaje również kształt mórz i lądów, natomiast silnie zniekształ­ca powierzchnię, która zmienia się wraz z oddala­niem się od równika. Na przykład, największa wyspa świata, Grenlandia, która ma powierzchnię 2175600 km2, na mapie Mercatora jest większa od leżącej w okolicach równika Ameryki Po­łudniowej (17835000 km2).

Aby zrozumieć na czym polegają rzuty karto­graficzne, należy wyobrazić sobie Ziemię jako kulę pokrytą siatką przecinających się linii, które nazwano południkami i równoleżnikami.

Długość i szerokość geograficzna

Równoleżniki to linie przebiegające równolegle w stosunku do równika, który leży dokładnie w połowie drogi pomiędzy biegunami północnym i południowym. Położenie równoleżników, czyli szerokość geograficzną, określa się w stopniach, przy czym równik ma szerokość 0° natomiast oba bieguny 90° odpowiednio szerokości północnej i południowej.

Linie przecinające się z równoleżnikami pod kątem prostym to południki, które z kolei wyzna­czają długość geograficzną. Każdy południk łą­czy biegun południowy z biegunem północnym. Długość geograficzną mierzy się w stopniach, od 0° do 180° na wschód i zachód od południka zerowego, który przebiega przez londyńską dziel­nicę Greenwich.

 

Jak „spłaszczyć" powierzchnię kuli

Wyobraźmy sobie szklany model kuli ziemskiej, z zaznaczonymi południkami rozchodzącymi się promieniście od bieguna oraz prostopadłymi do nich równoleżnikami, rzucający cień na płaską powierzchnię. Jeśli rzut taki wykonamy na styka­jącą się z modelem kartkę papieru otrzymamy od­wzorowanie azymutalne, bardzo korzystne przy tworzeniu map okolic obu biegunów, które są jednocześnie punktem styku płaskiej powierzchni z kulistym modelem.

Gerhard Mercator zastosował odwzorowanie walcowe, które jest rzutem na płaską powierzch­nię owiniętą cylindrycznie wokół modelu kuli ziemskiej, stykającą się z nią na całej długości równika. W wyniku tego prosta odzwierciedlają­ca na mapie równik jest identyczna jak jej pier­wowzór, natomiast im dalej od niej, powierzch­nie, kształty, kąty oraz odległości są stopniowo coraz bardziej zniekształcone.

Trzecim rodzajem odwzorowania jest rzut stożkowy, czyli rzut na płaską powierzchnię stoż-kowo otulającą model Ziemi, stykającą się z nią wzdłuż jednego z równoleżników.

W praktyce twórcy map nie używają tak pro­stych rzutów, lecz próbują znaleźć oparte na szczegółowych obliczeniach matematycznych odwzorowania w miarę możliwości korygujące zniekształcenia. Rodzaj odwzorowania na któ­rym się opierają zależy od tego, co chcą na dane mapie przedstawić.

W dzisiejszych czasach na coraz szerszą skalę wykorzystuje się zdjęcia satelitarne, które dostar­czają szczegółowych informacji potrzebnych przy tworzeniu map specjalistycznych. Zdjęcia satelitarne ilustrują także wpływ czynników atmosferycznych na kulę ziemską.

Sporządzanie map

 

 

 

Najstarszą znaną mapę, glinianą tabliczkę, datuje się na ok. 2250 r. p.n.e. Od tamtego czasu, wraz z rozwojem techniki, sposoby rysowania map ulegały ciągłym zmianom. Obecnie, dzięki komputerom, proces ten nabrał niespotykanego dotąd tempa.

 

 

 

 

 

Mapy różnią się między sobą przede wszystkim treścią oraz dokładnością. Są więc mapy polityczne, drogowe, fizycz­ne i wiele innych. Dokładność zaś zależy od ilości szczegółów, jakie można z mapy odczytać. Mapy sporządzane w dużej skali. np. plany miast, przed­stawiają małe obszary z dużą dokładnością. Mapy 0   małej skali obejmują zwykle wielkie obszary, takie jak kraj, czy kontynent, ale są za to znacznie mniej dokładne - zaznaczone są na nich tylko naj­ważniejsze i największe obiekty.

 

Pomiary terenu

Przed przystąpieniem do rysowania mapy, wyzna­cza się sieć stacji pomiarowych, bądź punktów kontrolnych, których położenie oraz wysokość muszą być dokładnie zmierzone. Metoda pomiaru przestrzeni geograficznej na podstawie owych punktów zwana jest triangulacją. Oparta jest ona na zasadzie, która mówi. że jeśli znane są trzy kąty trójkąta oraz długość jednego z jego boków, to długości pozostałych dwóch można obliczyć. Za­tem aby określić pozycje setek punktów kontrol­nych, wystarczy zmierzyć odległość między dwo­ma. Odległość ta nazywana jest linią bazową 1 może mieć nawet 10-20 km długości. Linia bazo­wa staje się podstawą do obliczeń pozostałych długości w sieci. Kąty trójkątów zaś mierzy się spe­cjalnym przyrządem optycznym tzw. teodolitem.

Od lat sześćdziesiątych do pomiarów odległości wykorzystuje się specjalne elektroniczne dalmierze, natomiast do określania pozycji punktów kontrol­nych wykorzystuje się zdjęcia satelitarne.

 

Nanoszenie szczegółów

Kiedy kartografowie mają już szkielet złożony z trójkątów, muszą na niego nanieść to wszystko, co znajduje się między poszczególnymi punktami kontrolnymi. Niegdyś robiono to, dokonując po­miarów w terenie, metoda ta była jednak niezwy­kle pracochłonna. Obecnie do tego celu wykorzy­stuje się zdjęcia lotnicze i satelitarne.

Na zdjęciach muszą być jednak widoczne punk­ty kontrolne. Najprostszym i najczęstszym sposo­bem ich zaznaczania jest zaoranie ziemi na kształt krzyża, tak że punkt kontrolny znajduje się dokład­nie w miejscu przecięcia ramion krzyża.

Dany obszar fotografuje się długimi pasami, w ten sposób, że każda kolejna fotografia obejmu­je również fragment obszaru z poprzedniego ujęcia. W ten sposób uzyskuje się serię zdjęć, z których każde obejmuje zarówno kawałek poprzedniego jak i następnego. Dzięki temu kartograf, po wsu­nięciu dwóch zdjęć do stereoskopu, uzyskuje trój­wymiarowy obraz interesującego go obszaru. Trój­wymiarowy obraz pozwala nie tylko na naniesienie na mapę szczegółów, ale także na określenie wyso­kości poszczególnych wzniesień.

Stereoplotery

Obraz na większości zdjęć lotniczych zwykle jest nieco zniekształcony, ponieważ samolot, w mo­mencie kiedy robione jest zdjęcie, rzadko leci ide­alnie równolegle do powierzchni ziemi. Dlatego w kartografii wykorzystuje się przyrząd, tzw. ste-reoploter, który pozwala na korektę tego znie­kształcenia. Po umieszczeniu pary zdjęć w stereo-ploterze, operator wodzi wzdłuż widocznych na obrazie obiektów (takich jak np. drogi, rzeki, gra­nice jezior itp.) wskaźnikiem, który sprzęgnięty jest z ołówkiem, powtarzającym dokładnie ruchy wskaźnika na papierze albo na plastikowej folii.

Około 80 procent danych potrzebnych do wykre­ślenia mapy uzyskuje się ze zdjęć lotniczych. Wciąż jednak niezbędna jest praca geodetów w terenie. To oni muszą określić wysokość oraz pozycję punktów kontrolnych. Do ich zadań należy też zbie­ranie informacji na temat nazw poszczególnych obiektów, rodzajów roślinności oraz interpreto­wanie niejasnych fragmentów zdjęć lotniczych.

Zdjęcia lotnicze i satelitarne są szczególnie przy­datne przy sporządzaniu map odległych, nie za­mieszkanych obszarów i do uaktualniania istnie­jących już map. Niektóre mapy są wręcz wprost przerysowywane z mozaiki, ułożonej ze zdjęć. Oczywiście zanim zdjęcia połączy się w całość, należy je przedtem rektyfikować, czyli poddać spe­cjalnej obróbce, korygującej zniekształcenia wyni­kające z przechyłu samolotu.

 

Kartografia

Długo kartografowie rysowali mapy tuszem na papierze albo na kliszach. Niektóre mapy były od razu trasowane na miedzianych płytkach, z któ­rych następnie robiono odbitki.

Obecnie większość linii na mapach rytuje się specjalnym rylcem na plastikowej folii powleczo­nej emulsją. Powstają w ten sposób malutkie rowki, które dają w efekcie o wiele bardziej precyzyjny rysunek niż linie rysowane tuszem. Ponadto plas­tikowa folia jest trwalszym materiałem niż papier.

Symbole wykorzystywane w kartografii jeszcze do niedawna rysowane były w dużej skali, a następ­nie fotograficznie pomniejszane i umieszczane na specjalnych szablonach, dzięki czemu można je było potem wielokrotnie powielać na mapie. Obec­nie symbole tworzy się komputerowo. Nazwy miast, ulic i krain geograficznych najpierw naświe­tla się na oddzielnej kliszy, a dopiero potem wyci­na i nakleja, jedna po drugiej, na kliszę z zazna­czonymi konturami. Podobnie jest z kolorami.

Każdy z występujących na mapie kolorów jest naj­pierw zaznaczany na osobnej kliszy i dopiero w drukarni nanoszony na papier.

Ostatecznie więc do druku mapy potrzebnych jest kilka diapozytywów. Na pierwszym zazna­czone są kontury, na drugim - symbole i nazwy, na pozostałych, kolory.

 

Wykorzystanie komputerów

Od późnych lat pięćdziesiątych coraz większe zna­czenie w kartografii zaczynają odgrywać kompu­tery. Większość informacji widocznych na mapie może być zapisana w sposób cyfrowy. Każdą linię na mapie można zapisać jako szereg par współ­rzędnych. Pozycję każdego punktu na mapie moż­na precyzyjnie wyznaczyć, określając jego odle­głość od zachodniego i południowego krańca mapy. Skanery umożliwiają przekładanie map i zdjęć lotniczych na zapis cyfrowy. Cyfrowo zapi­sany obraz można następnie łatwo przechowywać, obrabiać w dowolny sposób oraz w każdej chwili wydrukować. Wykorzystanie komputerów pozwa­la na obniżenie kosztów produkcji mapy oraz umożliwia częstsze jej uaktualnianie.

Odpowiednio zaprogramowany komputer pozwala na znacznie szersze wykorzystanie infor­macji zapisanych na mapie. Można mu na przy­kład zadać pytanie: ile jest budynków na określo­nym obszarze? Odpowiedź uzyskuje się już po chwili, a jeszcze niedawno wymagałoby to żmud­nego i czasochłonnego liczenia. Specjalne progra­my potrafią też w taki sposób przekształcić mapę, że uzyskujemy trójwymiarowy obraz interesują­cego nas obszaru. Zapewne już wkrótce inżynier projektujący drogę nie będzie musiał wychodzić ze swojego biura. Wszystkie niezbędne dane będzie mógł bowiem uzyskać ze swego komputera.

Użytkowanie map

 

 

Od dawien dawna ludzie sporzą­dzali mapy, by przedstawiać i prze­kazywać innym wiedzę na temat ukształtowania powierzchni Ziemi. Obecnie mapy stały się czymś zwy­czajnym i doskonale znanym. Spo­tykamy je na co dzień w gazetach, przewodnikach i w telewizji.

 

 

 

 

 

 

Najbardziej znane są mapy ogólnogeo-graficzne, przedstawiające podstawowe in­formacje o obszarze, którego dotyczą. Poza tym istnieje też ogromna liczba map tematycz­nych, które koncentrują się na wybranym za­gadnieniu, na przykład mapy rozkładu temperatur, czy opadów.

 

Atlasy

Atlasy zawierają najczęściej mapy ogólnogeo-graficzne całego świata, jego poszczególnych regionów oraz najczęściej wykorzystywane mapy tematyczne, przedstawiające takie zagadnienia jak rozmieszczenie ludności, czy przemysłu.

Mapy polityczne przedstawiają przede wszyst­kim granice między państwami, można na nich zna­leźć nazwy jednostek politycznych i administracyj­nych, nazwy stolic i największych miast. Kolory są na nich dobierane w ten sposób, by łatwo było odróżnić jedno państwo od drugiego.

Mapy fizyczne z kolei mają na celu jak najdo­kładniejsze przedstawienie ukształtowania terenu. W tym celu nanosi się na mapy siatkę poziomic, dzięki którym można, patrząc na mapę, zorientować się, gdzie jest wzniesienie, a gdzie dolina. Aby uła­twić orientację, mapy fizyczne koloruje się. Na pol­skich mapach zwyczajowo tereny najniżej położone oznacza się kolorem ciemnozielonym, a następnie poprzez jasnozielony, żółty i czerwony dochodzi się do ciemnoczerwonego, którym zaznacza się najwyższe pasma górskie. Na niektórych mapach fizycznych zamiast kolorowania stosuje się tzw. technikę cieniowania, która pozwala użytkownikowi mapy wyobrazić sobie trójwymiarowy obraz danego obszaru. Mapa taka przypomina zdjęcie lotnicze wykonane w słoneczny dzień, kiedy to jedne zbocza gór oświetlone są słońcem, inne zaś toną w cieniu. Na mapach fizycznych podaje się też wysokości najwyższych szczytów.

Mapy topograficzne

 

Mapy topograficzne wyróżniają się spośród map ogólnogeograficznych wyjątkową dokładnością. Oprócz ukształtowania terenu i takich obiektów geograficznych jak lasy, czy rzeki, przedstawiają też to wszystko, co na powierzchni ziemi stworzył człowiek. Można na nich odnaleźć, drogi i ścież­ki, miasta, wsie, osiedla, a nawet pojedyncze zabu­dowania. Dzięki swojej dokładności są one szcze­gólnie przydatne dla turystów. Zawierają też one znaczną ilość informacji niezwykle istotnych dla geografów i planistów. Wiele państw ma własne, rządowe służby kartograficzne, których zadaniem jest sporządzanie map topograficznych obejmują­cych kawałek po kawałku obszar całego kraju. Mapy te są zwykle bardzo dokładne, tzn. rysowa­ne w skali np. 1:50000, czyli 1 cm na mapie odpo­wiada 0,5 km w terenie. Ukształtowanie terenu zaznaczone jest poziomicami. Na tak dokładnych mapach można już zaznaczyć bardzo dużo uży­tecznych, szczegółowych informacji.

Mapy ogólnogeograficzne są wykorzystywane na bardzo wiele sposobów. Jednym z nich jest po­pularna zwłaszcza w Skandynawii dyscyplina spor­tu - biegi na orientację. Zawodnicy uczestniczący w takich biegach muszą pokonać w jak najkrót­szym czasie określoną trasę, wyposażeni jedynie w kompas i dokładną mapę. Trasy biegów na orien­tację prowadzą zwykle przez zalesione, nie za­mieszkane okolice. Nie ma drogowskazów, ani nawet dróg, dlatego tak niezwykle ważne dla za­wodników jest wyczucie odległości oraz umiejęt­ność czytania mapy, dzięki bowiem zaznaczonym na niej charakterystycznym punktom są w stanie określić, w którym miejscu się znajdują i w którą stronę muszą biec.

Umiejętność określania własnej pozycji przy użyciu przyrządów nawigacyjnych przydatna jest też w innym sporcie - żeglarstwie. Korzystając z map morskich, żeglarze są w stanie bezpiecznie dopłynąć do przystani, nie ryzykując wpłynięcia na mieliznę, czy rafę.

Oddzielną grupę map stanowią mapy tema­tyczne. Są wśród nich mapy przedstawiające roz­mieszczenie ludności, bogactw naturalnych, mapy klimatyczne i wiele innych. Mapy tematyczne można ogólnie podzielić na kilka grup.

Mapy izoliniowe tworzy się, łącząc liniami miej­sca, w których określony czynnik ma taką samą wartość. Najczęściej wykorzystuje się je do spo­rządzania map klimatycznych. Na takich mapach linie oznaczają na przykład średnie temperatury (izotermy), ciśnienie atmosferyczne (izobary) albo ilość opadów (izohiety).

Izolinie wykorzystywane są też przez planistów miejskich. Na przykład szukając miejsca pod loka­lizację nowego supermarketu, nanoszą oni na plan miasta tzw. izochrony - linie łączące miejsca, z któ­rych dojazd do sklepu zajmuje tyle samo czasu. Dzięki temu mogą w dosyć dokładny sposób okre­ślić jaka ilość ludzi mieszka wystarczająco blisko, by droga do sklepu nie przekroczyła np. 15 minut. Taka technika pozwala przewidzieć ilość poten­cjalnych klientów sklepu.

Przy sporządzaniu map tematycznych bardzo często wykorzystuje się symbole i kolory dla obra­zowanego oznaczenia określonych wielkości. Na diagramie powierzchnia odpowiadającego dane­mu państwu prostokąta jest proporcjonalna do licz­by zamieszkującej go ludności, jego wielkość nato­miast nie jest uzależniona od rzeczywistej po­wierzchni danego kraju. W kartogramach nie jest istotne dokładne odwzorowanie kształtu, lecz obra­zowe przedstawienie interesujących nas wielkości (w tym konkretnym przypadku liczby ludności).

Wiele map przedstawia wyniki badań i pomia­rów naukowych. Na przykład mapy geologiczne dostarczają informacji o rodzaju podłoża wystę­pującego na danym obszarze. Mapy geologiczne najczęściej wykorzystywane są w budownictwie i przemyśle wydobywczym.

Mapy geologiczne sporządzane są najczęściej w skalach od 1:10000 do 1:250000. Niektóre z nich koncentrują się na rodzaju gleby, inne na zawarto­ści konkretnych minerałów. Zbierając i badając próbki osadów ze strumieni, można sporządzić mapę rozmieszczenia takich pierwiastków jak uran, czy złoto. Na przykład poszukiwacze złota korzy­stają z map, wykonanych w taki właśnie sposób.

Oprócz wymienionych, istnieje wiele innych, bardziej specjalistycznych rodzajów map. Na przy­kład epidemiolodzy często korzystają z map wystę­powania chorób zakaźnych, które pomagają im ustalić źródła zakażenia, a nawet podjąć skutecz­ne działania zapobiegające rozprzestrzenianiu się chorób zakaźnych.

Korzystanie z mapy

Aby właściwie korzystać z mapy, ludzie muszą zdawać sobie sprawę z jej ograniczeń, najczęściej wynikających z zastosowanej skali.

Drogi, linie kolejowe i rzeki nie mogą być nanie­sione na mapę w dokładnie takiej samej skali jak inne obiekty, gdyż byłyby wówczas tak cieniutkie, że aby je zauważyć, trzeba by było używać mi­kroskopu. Droga, która na mapie o skali 1:10000 zaznaczona jest kreską o grubości 2 mm, przy za­chowaniu dokładnych proporcji musiałaby w rzeczywistości mieć 20 m szerokości. Ta sama, dwu-milimetrowej szerokości kreska na mapie o skali 1:50000 w rzeczywistości miałaby 100 m szero­kości, a przy mapie o skali 1:250000 miałaby ona 500 metrów szerokości.

Często przyjęta skala odwzorowania zmusza kartografów do zniekształcania niektórych drob­nych szczegółów w celu zasygnalizowania ich cha­rakterystycznych cech. Na przykład na mapach o skali mniejszej niż 1:50000 nie sposób jest zazna­czyć dokładnie każdego zakrętu drogi wiodącej serpentyną po zboczu góry. Dlatego też, rezygnu­jąc z dokładnego odwzorowania przebiegu drogi, aby ostrzec kierowców o utrudnieniu, kartografo­wie nanoszą jednak w tym miejscu charaktery­styczny zygzak.

 

Szczegóły

Innym ograniczeniem na jakie napotykają twórcy map, jest ograniczona ilość informacji, jakie mogą się na mapie zmieścić, tak by wciąż jeszcze były czytelne. Na mapach topograficznych w skali 1:50000 można wprawdzie zaznaczyć czy w danym miejscu jest las, czy np. budynki mieszkalne, można też zaznaczyć sieć naziemnych i podziemnych dróg, ale nie sposób już, bez uszczerbku dla czy­telności mapy, nanieść na nią np. informacji o ro­dzaju upraw, czy typie zabudowy.

Niektóre mapy pozwalają na odczytanie na ich podstawie danych, które nie są zaznaczone wprost. Na przykład jeśli na bazie jednokolorowej mapy topograficznej zaznaczy się różnymi kolorami miej­sca występowania różnych rodzajów skał i ich strukturę, to doświadczony geolog jest w stanie, porównując zaznaczone określonym kolorem obszary z przebiegiem poziomic, dosyć dokładnie wskazać, gdzie skała jest naga, a gdzie przykryta warstwą gleby.

Dzięki znajomości stosowanych w kartografii symboli geograf jest w stanie, jedynie na podstawie mapy opisać krajobraz danego rejonu. Na przykład brak powierzchniowych cieków wodnych sugeru­je wapienne podłoże, czyli charakterystyczny, kra­sowy krajobraz z jaskiniami i grotami, do których spływa cała woda z powierzchni. Źródła ułożone w linię pozwalają przypuszczać, że w tym miejscu przebiega granica między skałą przepuszczalną (u góry) a skałą nieprzepuszczalną (u dołu).

Nowe technologie

Dynamiczny rozwój techniki komputerowej wy­warł ogromny wpływ na kartografię. Jest on szcze­gólnie widoczny w dziedzinie map specjalistycz­nych o małej skali, które mogą być przeglądane na ekranie komputera.

Komputery mogą również być wykorzystywa­ne do przechowywania danych dla map szczegól­nie szybko ulegających dezaktualizacji. Do takich map należą na przykład plany instalacji wodocią­gowych, sieci gazowych i elektrycznych. Sieci te rozbudowywane są stosunkowo szybko, dlatego ich plany ze względów bezpieczeństwa muszą być często aktualizowane. Jeżeli plan taki przechowy­wany jest w pamięci komputera, to wystarczy na stary plan nanosić sukcesywnie poprawki, co znacznie ułatwia pracę i minimalizuje ryzyko pomyłki. Nie bez znaczenia jest też możliwość natychmiastowego wydruku potrzebnego frag­mentu w dowolnej skali.

 

Usługi informacyjne

Jednym z najważniejszych dla kartografii wyna­lazków ostatnich lat jest tzw. Globalny System Lo­kalizacyjny (Global Positioning System) - w skró­cie GPS. Pozwala on na niemal natychmiastowe ustalenie własnego położenia w dowolnym miejscu na Ziemi, dzięki sygnałom wysyłanym przez krą­żące wokół Ziemi sztuczne satelity. GPS jest wyko­rzystywany zarówno przez nawigatorów statków i samolotów, jak i przez indywidualnych podróż­ników wędrujących przez nie zamieszkane, trud­no dostępne rejony świata.

Wprawdzie dobrze jest znać swoją dokładną pozycję, jednak najczęściej ludzie potrzebują wska­zówek, jak mają dotrzeć do określonego miejsca. W tym celu stworzono specjalny system, tak zwany Geograficzny System Informacyjny, oznaczany angielskim skrótem GIS (Geografie Information System), który przetwarzając przechowywane w pamięci komputera dane na temat najbliższych charakterystycznych punktów, potrafi wskazać naj­łatwiejszą drogę do obranego celu.

Kombinacja obu tych systemów doskonale sprawdziła się w czasie wojny w Zatoce Perskiej w 1991 r. Systemy tego typu znajdują też zastoso­wanie w warunkach pokojowych, przydatne są zwłaszcza dla lokalnych samorządów. Dzięki nim można łatwo zaplanować przebieg nowych magi­strali wodociągowych, czy nadzorować ruch pojaz­dów komunikacji miejskiej.

Nieustannie są też prowadzone badania nad wykorzystaniem GPS w przemyśle motoryzacyj­nym. Sygnał GPS pozwalałby na określenie miej­sca, w którym aktualnie znajduje się samochód, a komputer pokładowy, znając punkt docelowy, po konfrontacji z cyfrową mapą podpowiadałby kie­rowcy optymalną drogę dojazdu.

 

Mapy przyszłości

Jeśli postęp w technologii cyfrowej będzie wciąż tak szybki, to już niedługo zapewne na rynku poja­wią się poręczne cyfrowe przewodniki, które nie tylko będą w stanie pokazać turyście, gdzie są naj­ważniejsze muzea czy restauracje w danym mie­ście, ale też wskażą mu, jak dojść do określonego celu z miejsca, w którym znajduje się obecnie.

 

Anchor 10
Anchor 11
Anchor 12
bottom of page